नागपूर : शल्यचिकित्सकेचे कौशल्य विकसित करण्यासाठी वैद्यकीय महाविद्यालयांमध्ये ‘कॅडेव्हर लॅब’ आवश्यक असते. या ‘लॅब’मुळे शस्त्रक्रियेतील चुका टाळता येतात. शस्त्रक्रियेत अचूकता येते. महत्त्वाचे म्हणजे, आत्मविश्वास निर्माण होतो. याच उद्देशाने मेडिकलचे अधिष्ठाता डॉ. सजल मित्रा यांनी एक पाऊल पुढे टाकत ‘कॅडेव्हर लॅब’ उभारण्याचा निर्णय घेतला आहे. या ‘लॅब’साठी लागणाऱ्या यंत्रसामुग्रीचा प्रस्तावही तयार केला आहे.
देहदानाचा खरा उपयोग होतो तो वैद्यकीय महाविद्यालयातील विद्यार्थ्यांना. भावी डॉक्टर या दान केलेल्या मृतदेहावर प्रात्यक्षिक करून शास्त्रोक्त माहिती मिळवितात. या अनुभवाच्या बळावर ते रुग्णांवर निदान, उपचार, शस्त्रक्रिया करू शकतात. विशेषत: सर्वच शल्यचिकित्सकांनी शरीररचनाशास्त्राचा अभ्यास केलेला असतो. विशेषत: एमबीबीएसचे पहिले वर्ष मृतदेहावरच (कॅडेव्हर) शिकविले जाते. परंतु त्यावेळी विद्यार्थ्यांमध्ये एक वेगळ्याच प्रकारचा तणाव असतो. यामुळे त्याचे महत्त्व कळत नाही. परंतु तोच विद्यार्थी पुढे जेव्हा शल्यचिकित्सक होतो, तेव्हा शरीररचनाशास्त्राचे महत्त्व त्याला कळते. मात्र तोपर्यंत वेळ निघून गेलेली असते.
वरिष्ठ डॉक्टरांच्या मदतीने टप्प्याटप्प्याने शस्त्रक्रियेचे प्रशिक्षण घेत तो शस्त्रक्रियेत निपुण होतो. परंतु यात बराच कालावधी जातो. परंतु ‘कॅडेव्हर लॅब’मुळे हा कालावधी कमी होण्याची शक्यता आहे. शरीररचनाशास्त्र व अस्थिव्यंगोपचार विभागाच्या संयुक्त उपक्रमातून ‘लॅब’ची निर्मिती होणार आहे. यासाठी विशेष शीतगृह उभारले जाणार आहे. सुरुवातीला येथे १० वर मृतदेह ठेवण्याची सोय केली जाईल. सध्या देशात ‘केईएम’ व चेन्नई येथील रुग्णालयातच ही ‘लॅब’ आहे.
